Tegenwoordig vinden we overal zogenaamde ‘uitspraken’ van de Boeddha die (deels) bedacht of (vrijelijk) geïnterpreteerd zijn door derden. Hieronder treft u daadwerkelijke Uitspraken van de Boeddha.
Mattāsukhapariccāgā
passe ce vipulaṃ sukhaṃ,
caje mattāsukhaṃ dhīro,
sampassaṃ vipulaṃ sukhaṃ.
Als iemand door het opgeven van een kleiner geluk
een groter geluk kan verwerven,,
laat de wijze dan het kleinere opgeven,
ten voordele van het grotere.
Mātā yathā niyaṃ
puttamāyusā ekaputtamanurakkhe,
evampi sabbabhūtesu
mānasaṃ bhāvaye aparimāṇaṃ.
Gelijk een moeder haar eigen leven zou riskeren
om haar kind, haar enig kind te beschermen,
net zo zou iemand liefdevolle vriendelijkheid
moeten ontwikkelen tegenover al wat leeft.
Atītaṃ nānusocanti,
nappajappanti nāgataṃ,
paccuppannena yāpenti,
tena vaṇṇo pasīdati.
Ze klagen niet over het verleden,
ze verlangen niet naar wat nog moet komen,
ze houden zich bezig met het heden.
Daarom is hun uitstraling zo sereen.
Yo ca mettaṃ bhāvayati
Appamāṇaṃ paṭissato
Tanū saṃyojanā honti,
Passato upadhikkhayaṃ.
In iemand die met achtzaamheid
Onbegrensde liefdevolle vriendelijkheid ontwikkelt
En die het destructieve van gehechtheid inziet,
Slijten de bindingen weg.
Abhittharetha kalyāṇe;
pāpā cittaṃ nivāraye.
Dandhañhi karoto puññaṃ,
pāpasmiṃ ramatī mano.
Haast u om het goede te doen
weerhoudt uw denken van al het slechte.
Wie nalatig is in het verrichten van verdienstelijke daden,
diens denken verheugt zich in het slechte.
Attadīpā viharatha,
attasaraṇā;
anaññasaraṇā.
Dhammadīpā,
dhammasaraṇā;
anaññasaraṇā.
Wees een eiland voor uzelf,
wees uw eigen toevluchtsoord;
er is geen ander toevluchtsoord.
Laat de Dhamma uw eiland zijn,
laat de Dhamma uw toevluchtsoord zijn;
er is geen ander toevluchtsoord.
Paṇḍito sīlasampanno
jalaṃ aggīva bhāsati;
bhoge saṃharamānassa
bhamarasseva irīyato.
Wie deugdzaam en wijs is
straalt als een laaiend vuur;
gelijk een bij die nectar verzamelt
verkrijgt zo iemand rijkdom door niemand te kwetsen.
Attā hi attano nātho,
attā hi attano gati.
Tasmā saṃyamamattānaṃ
assaṃ bhadraṃva vāṇijo.
Wees uw eigen meester,
maak uw eigen toekomst.
Disciplineer uzelf daarom
zoals een paardenmenner een volbloed traint.
Paradukkhūpadhānena,
attano sukhamicchati
verasaṃsaggasaṃsaṭṭho,
verā so na parimuccati.
Verstrikt in de banden van haat
zal iemand die eigen geluk nastreeft,
door anderen pijn te doen,
nooit vrij zijn van haat.
Diso disaṃ yaṃ taṃ kayirā,
verī vā pana verinaṃ;
micchāpaṇihitaṃ cittaṃ
pāpiyo naṃ tato kare.
Wat een vijand een vijand ook kan aandoen,
of een tegenstander een tegenstander,
een slecht gericht denken
kan u nog veel meer schade berokkenen.
Dhammena saṃharitvāna,
uṭṭhānādhigataṃ dhanaṃ,
tappeti annapānena
sammā satte vanibbake.
Van de rijkdom die rechtvaardig is vergaard,
door iemands eigen inspanning verkregen,
deelt men eten en drinken
met hen die in nood zijn.
Sa vedagū,
Vūsitabrahmacariyo,
Lokantagū,
Pāragatoti vuccatī.
Wie een meester van kennis is,
Wie het heilige leven geleid heeft,
wordt ‘iemand die naar het einde van de wereld gegaan is’,
‘Iemand die de andere oever bereikt heeft’ genoemd.
Anatthajanano doso,
doso cittappakopano;
bhayamantarato jātaṃ
taṃ jano nāvabujjhati.
Haat brengt veel ongeluk voort,
haat verscheurt en schaadt het denken;
dit diep gewortelde angstaanjagende gevaar
begrijpen de meeste mensen niet.
Attanā hi kataṃ pāpaṃ, attanā saṃkilissati;
attanā akataṃ pāpaṃ, attanāva visujjhati.
Suddhī asuddhi paccattaṃ:
nāñño aññaṃ visodhaye.
Door het slechte te doen bezoedelt iemand zichzelf,
door het slechte te vermijden reinigt iemand zichzelf.
Zuiverheid en onzuiverheid hangt van iemand zelf af.
Niemand kan een ander zuiveren.
Yo ca mettaṃ bhāvayati
Appamāṇaṃ paṭissato
Tanū saṃyojanā honti,
Passato upadhikkhayaṃ.
In iemand die met achtzaamheid
onbegrensde liefdevolle vriendelijkheid ontwikkelt
waardoor gehechtheid vernietigd wordt,
slijten de bindingen weg.
Uitspraakregels voor Pāli woorden: de e en de o worden altijd uitgesproken als een open e en o; een diakritisch teken als - boven een klinker betekent dat die klinker lang wordt uitgesproken, zonder betekent kort uitspreken.